16.02.2017

SİLOPİ

Tarih ve Coğrafya

 Silopi İlçesi M.Ö.Ninova yani Musul şehrine bağlı bir yerleşim merkezi idi. Eski kavimlerden Asurlular´ın bu bölgede kaldıkları,çevrede bulunan kalıntılardan anlaşılmaktadır.İlçeye bağlı Yankale Mezrasında,bu kavime ait kale kalıntıların mevcuttur. Söylentilere göre İlçe içerisinde, Kavallı, Buğdaylı Köyleri ile Yankale Mezrasında bulunan tepelerin insan gücü ile yığma bir şekilde yapılmıştır. Tepeler incelendiğinde bu rivayetin doğruluğu anlaşılmaktadır. Bu tepeler Asurlular döneminde birer haber alma-verme aracı olarak kullanıldığı bilinmektedir.

Asurlulardan sonra bölgenin hakimiyeti tamamen Sasaniler´in eline geçmiştir. Daha sonraları ise adı geçen bölgenin Doğu Roma İmparatorluğu´nun idaresi altında yer almıştır. Doğu Roma İmparatorluğu zamanında kalma kalıntılar halen Derebaşı köyü sınırları içerisinde bulunmaktadır. İslam tarihine bakıldığında,bölge hakimiyeti H.Ömer zamanında bölge hakimiyeti tamamen Müslümanlara geçmiştir. Daha sonra Büyük Selçuklu Devletinin Anadolu´ya hakimiyeti sırasında Doğu, Güneydoğu, Kuzey Suriye, Musul, Kerkük bölgelerinde Büyük Selçuklu Devleti´ne bağlı Atabeyliklerin kurulduğu ve bu beyliklerden ZENGİ ailesinin Beyliği İlçemizin hakimiyetini ele geçirmiştir. 1180 yılında Elcezire Atabeyliklerinden Muizuddin Sencer Şah Bin II. Gazi tarafından ele geçirmiştir. Anlaşıldığına göre bu bölgede hüküm sürdüğü sıralarda İlçemize bağlı Görümlü Beldesinde bir Camii yaptırdığı eski camiden kalan kalıntılardan anlaşılmıştır. Daha sonra M.S 960-1040 yılları arasında Büveyoğulları bu bölgeyi ele geçirmişlerdir.Büveyoğullarına ait bir Camii bir medrese kalıntıları halen İlçemize bağlı Birlik köyü sınırları içerisinde mevcuttur.

Büveyoğullarından sonra hakimiyet Cizre Emirlikleri´nin eline geçmiştir.Cizre Emirlikleri kendi aralarında üç kola ayrılmışlardır. 1) Cizre, 2)Finik, 3) Gurkil Cizre Beyi olan Hacı Bedran,İlçemiz hakimiyetini ele geçirmiştir.Hacı Bedran Beyin ölümünden sonra şimdiki Silopi Ovası´nın idare ve yönetimi oğlu Süleyman´a verildiği söylenmektedir.O Zamanlar Silopi Ovası´nın adı ´Silonun Ovası´ olarak geçerdi.İlçemiz Silopi adını buradan almaktadır. Belli bir süre Cizre´ye bağlı olan bir nahiye olarak kalmıştır.1960 yılında (1 Nisan 1960) İlçe olarak kabul edilmiştir.

 Nüfus

1990-1997 yılları arasında (7) yıllık sürede nüfus artışı %36,6 iken 1997-2000 tarihleri arasında (3) yıllık sürede nüfus artışı %23,3 olmuştur. İlçede yaşayan nüfusun % 45,5´i kadın, %54,5´i de erkeklerden oluşuyor

 

İdari Durum

Cizre İlçesine 1931 yılında Bucak olarak bağlanan İlçemiz 1960 yılında Mardin´e bağlı bir İlçe olarak idari taksimatta yerini almıştır. 18 Mayıs 1990 gün ve 20522 Sayılı Resmi Gazete´de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile 16/05/1990 tarihinden itibaren yeni İl Şırnak´a bağlanmıştır. İlçe Merkezinde Cudi, Barbaros, Karşıyaka, Yeşiltepe, Şehit Harunboy, Ofis, Dicle, Başak, Yenişehir, Cumhuriyet ve Nuh Mahallesi ismiyle 11 mahalle vardır. Eskiden İlçemizde 35 Köy ve 27 Mezradan oluşan bir idari taksimat vardı. Şu anda İlçemizde 12 Köy ve 4 Mezra boş bulunmaktadır. İlçemizde 3 Belde, 23 Köy ve 15 Mezra doludur.

 

Sosyal Durum

Konut : İlçede konut tiplerini belirleyen temel neden bölgenin coğrafi yapısından kaynaklanan aşırı yaz sıcaklarıdır. Daha ziyade müstakil tek katlı, çift katlı ve çok katlı binalar mevcuttur. İlçe Merkezinde yaklaşık 6.500 konut bulunmaktadır. İlçede Kamu Kurum ve Kuruluşlarına ait 528 adet lojman bulunmaktadır.

Sosyal Yaşantı : İlçe Halkının sosyal yaşantısı son zamanlarda ilerleme kaydedilmekle beraber henüz istenilen seviyeye gelinememiştir. Ancak düğün, taziye, askere uğurlama ve diğer aktiviteler eski canlılığını korumaktadır.

Sosyal Tesisler : Kamuya ait Öğretmenevi, özel kesime ait ise 4 halı saha, 3 yüzme havuzu, 6 otel, 1 stadyum, 1 YİBO kapalı spor salonu, bilardo salonları ile 10´dan fazla Cafe ve İnternet Cafe ile 1 halk kütüphanesi bulunmaktadır.

İş ve Çalışma Hayatı : İlçede en önemli iş sahası Habur Sınır Kapısından yapılan Mazot Ticaretidir. Habur Sınır Kapısının İlçenin çalışma hayatında çok önemli yeri vardır. Gerek nakliye ve gerekse diğer iş kollarında İlçenin ekonomik yönden kalkınmasında büyük katkısı vardır. Buna bağlı olarak İlçede nakliye sektöründe de büyük bir canlanma olmuştur. İlçede orta ölçekte Sanayi Sitesi yapımı bitirilip alt yapı çalışmaları devam etmektedir.Bunun dışında ilçenin temel geçim kaynakları tarım ve hayvancılıktır. İlçede işsizlik oranı %50´dir.

 

Sağlık

ilçede 50 yatak kapasiteli Devlet Hastanesi ile Merkezde 3 ve Beldelerde 3 olmak üzere toplam 6 Sağlık Ocağı ile sağlık hizmetleri yürütülmektedir. Devlet Hastanesinde 1 Genel Cerrah, 1 Dahiliye Uzmanı, 1 Kadın Doğum ve Hastalıkları Uzmanı ve 1 Çocuk Uzmanı görev yapmaktadır.

 

Eğitim ve Kültür

1960 yılında İlçe olan Silopi´de sadece bir ilkokul mevcut iken, 2004 yılı içinde merkezde 12 ilköğretim okulu, 1 yatılı ilköğretim okulu, 1 Anaokulu, 1 genel lise, 1 Endüstri Meslek Lisesi ve 1 Kız Meslek Lisesi bulunmaktadır. 23 Köy ve Mezramızda da İlköğretim Okulu mevcuttur. İlçenin Merkez ve Köylerinde toplam 19.498 Öğrenci İlköğretimlerde öğrenim görmektedir. Eğitim ve öğretim her geçen gün gelişmektedir. Merkez ve Köylerdeki halkımızın okur yazarlık oranı yükselmekte, kültür gelişmektedir. İlçemizde Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü tarafından el sanatlarının geliştirilmesi için merkez ve köylerimizdeki okuma yazma bilmeyen bayan ve erkek vatandaşlarımıza okuma yazma kursları açılmaktadır. Bugüne kadar 117 adet okuma yazma kursu açılmıştır. Okuma yazma kurslarına 217 bayan 424 erkek olmak üzere toplam 641 kişi okuma yazma kursuna katılmıştır. İlçemizde eğitim ve kültürün gelişmesi ve daha iyi bir seviyeye gelmesi için yıl içinde etkinlikler yapılmaktadır. Okullarımızın hazırlamış oldukları gösteri, piyes, tiyatro ve folklor çalışmaları yapılmakta ve halkımıza sunulmaktadır. Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğünün el sanatları ile ilgili açmış olduğu sergilere halkımız tarafından büyük ilgi gösterilmektedir.

İlçemizde okuma yazma bilmeyen bayanların oranı % 40, erkekler ise bu oran % 25´tir. Okul çağında olup ta okula gitmeyen çocuklarla ilgili idari ve yasal tedbirlerin uygulanması çerçevesinde köy ve mahalle muhtarları, İlköğretim Okul Müdürleri ile toplantılar yapılmış, çocuğunu okula göndermeyenler hakkında gerek 5442 Sayılı Kanun, gerekse 227 Sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile diğer mevzuatta düzenlenmiş bulunan görevler eksiksiz olarak yerine getirilmektedir. Bu çerçevede zorunlu İlköğretim çağında olup ta ekonomik yetersizlikler nedeniyle öğretime devam edemeyen ailelerin çocukları tespit edilerek Sosyal yardımlaşma ve Dayanışma Vakfımız imkanları devreye sokulmaktadır.

İlçemizin Merkez İlköğretim Okulları ile Lisemizin folklor ekipleri bulunmaktadır. Okullarımızın folklor ekipleri Milli Bayramlarda, törenlerde, sosyal faaliyetlerde gösterilerini sunmaktadırlar. İlçemizin Silopi Lisesi futbol takımı ile tenis takımı bulunmaktadır. İlçemizde bir adet halk kütüphanesi ve bir adet matbaa bulunmaktadır.

 

Ekonomi

İlçede Ticari Hayat oldukça gelişmiştir. Buna paralel olarak inşaat sektöründe önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Halen İlçede Ziraat Bankası, Halkbankası, Dışbank, Oyakbank, Deniz Bankası, Garanti Bankası ve İş Bankasının birer Şubeleri ile Akbank´ın bir ödeme bürosu bulunmaktadır. Dicle, Hezil ve Nerdüş Irmakları ile çevrili İlçemizde tarım potansiyeli çok yüksektir. 827.858 Dönümlük toplan İlçe sahasının 430.345 Dönümü tarım arazisi, 47.050 Dönümü çayır-mera, 342.430 Dönümlük alanı ormanlık, 8.024 Dönümü tarıma elverişsiz alandır. Mevcut tarım arazilerinden 210.845 Dönümü kuru tarım, 8.000 Dönümü sebzecilik, 8.000 Dönümü meyvecilik, 3.000 Dönümü kavaklık, 500 Dönümü ise bağlıktır. Pamuk ekim sahası 200.000 Dönüme çıkmıştır. 22.000 Dönüm sulama kapasiteli Nerdüş Sol Sahil Sulama Şebekesine Mayıs-2002 tarihi itibariyle su verilmeye başlanmıştır. İlçemizde 2003 yılında 140.000 Dekar buğday, 90.000 dekar arpa, 5.000 dekar kırmızı mercimek, 500 dekar susam, 140.000 dekar pamuk, 10.000 dekar sebze ekimi yapılmış olup ayrıca 6.000 dekar meyve bahçesi bulunmaktadır. Ayrıca Kaymakamlık SYDV tarafından Görümlü´de 3 ve Çalışkan Beldesinde 2 olmak üzere toplam 5 adet sera kurulmuştur. 2003 yılında İlçede ilk Tarımsal Kalkınma Kooperatifi kurulmuştur. İlçemizde 5.200 büyükbaş ve 11.000 küçükbaş hayvan bulunmaktadır. Hayvancılığı teşvik amacıyla Kaymakamlığımız SYDV tarafından toplam 24 aileye 320 koyun ve 22 koç fakir çiftçilere dağıtılmış ve bunlardan ilk yılda 106 adet kuzu alınmıştır. İlçede orta ölçekte Sanayi Sitesinin yapımı tamamlanmıştır. Küçük sermayeli müteşebbis faaliyetleri daha ziyade nakliyecilik, oto tamirciliği, kerestecilik ve diğer meslek

kollarında gelişmiştir.

 

Kaynak:Şırnak Valiliği